Karnabaharlar kışlık sebzeler grubunda yer almaktadır.
Karnabahar yetiştiriciliğinde sıcaklık çok önemlidir. Işık ve nem ise ikinci
derecede önemlidir. Karnabaharlarda taç oluşması için gelişmenin belli bir
devresinde düşük sıcaklıklara ihtiyaç vardır. Karnabahar
fideleri -10°C sıcaklığa kısa sürede dayanabilirler. Fakat hasat
devresine gelmiş karnabahar başları O°C nin altındaki sıcaklıklardan
hoşlanmazlar. Taç oluşum döneminde en uygun sıcaklıklar 15°C-20°C dir.
Taçların olgunlaşma döneminde sıcaklığın O°C nin altına düşmesi istenmez.
Sıcaklığın düşmesi sonucu taç yüzeyi havlı bir yapı kazanır, pazar değeri
düşer.
TOPRAK İSTEĞİ
Karnabahar her çeşit toprakta yetiştirilebilir. Ağır
topraklarda ve yağışı bol olan yörelerde drenajın çok iyi olması şarttır.
Karnabaharlar organik maddece zengin toprakları severler ve yüksek toprak
asitliğine karşı hassastırlar.
Karnabahar yetiştiriciliğinde toprak, dikim tarihinden
çok önce hazırlanmış olmalıdır. Sonbaharda toprak derin sürülmeli, ilkbaharda
normal sürüm yapılmalıdır. Sürümden sonra diskaro ve tırmık çekilmeli masuralar
hazırlanarak toprak dikime hazır duruma getirilmelidir.
Yetiştiricilikte en uygun gübreleme toprak analizine
göre yapılacak gübrelemedir. Öncelikli olarak Karnıbahar yetiştirilecek
tarlanın toprak analizini yapılarak buna göre atılacak gübre çeşidi ve miktarı
tespit edilmelidir. Gübreler çeşitlerine göre bitkiye verilme dönemlerinde
farklılıklar arz etmektedir. Çiftlik gübresi, fosforlu gübrenin tamamı, potaslı
ve azotlu gübrenin yarısı son toprak hazırlığında verilir. Potaslı gübrenin
ikinci yarısı taçların teşekkülünden önce verilir. Azotlu gübrenin 2. yarısı
ise dikimden 20-25 gün sonra ve taç teşekkülünden önce olmak üzere iki partide
verilmelidir.
FİDE YETİŞTİRİCİLİĞİ
Karnabaharlar, fidelerin yetiştirilmesi ve esas
yerlerine dikilmesi olmak üzere iki safhada yetiştirilirler. Tohumlar ılık ve
soğuk yastıklara ekilir. Ekim zamanı bölgelere, çeşitlere ve hasat zamanına
bağlı olarak değişiklik gösterir. Genel olarak tohum ekimi
Nisan-Mayıs-Haziran-Temmuz aylarında yastıklara sıraya veya serpme olarak
yapılır. İlimiz için uygun tohum ekim zamanı Mayıs ayı, fide dikim zamanı ise
Haziran ayının son haftasıdır. En uygun ekim sistemi 10 cm sıra arası
verilerek yapılan sıravari ekimdir. Tohumlar yastıklarda şartlara bağlı olarak
8-15 gün içerisinde çimlenirler. Çimlenme sonrası sıra üzerindeki bitkiler 3-5
cm aralıkla seyreltilir. Karnabaharda kaliteli ürünü etkileyen en önemli
faktörlerden birisi de iyi yetiştirilmiş fidelerdir. Fide yetiştirme devresinde
sıcaklığın aşırı yükselip azalması taçların kalitesiz olmasına sebep olur.
DİKİM
Dikimde genel olarak 7-8 yapraklı düzgün gövdeli,
yaprakları sağlıklı fideler kullanılmalıdır. İyi yetiştirilmemiş cılız, sarı
yapraklı fidelerden yetişen bitkilerin taçları küçük ve gevşek olmaktadır.
Fideler genellikle tohum ekiminden 5-7 hafta sonra dikime uygun hale gelirler. Karnabaharda
en uygun yetiştirme masuralar üzerinde yapılan yetiştirme şeklidir. Masura
genişliği çeşitlere, tek ve iki sıralı dikime göre ayarlanır. Dikimde sıra
arası ve sıra üzeri mesafeler 50x50cm olarak yapılır. Fideler yerlerinden
dikkatlice sökülmeli ve bekletilmeden yerlerine dikilmelidir. Fideler plantuar
veya çepin ile dikilmelidir. Kökleri topraklı olarak çepinle dikim daha uygun
olmaktadır. Dikimde can suyu verilmeli ve birkaç gün sonra salma sulama
yapılmalıdır. Karnabahar çapa ve suyu çok seven sebze olduğu için sulamaya
gereken özen gösterilmeli ve muntazam aralıklarla yağış durumuna göre sulama
yapılmalıdır. Dikimden 1-3 hafta sonra birinci, bundan 1 ay sonra ikinci çapa,
gerekirse üçüncü çapa yapılmalıdır. Karnabahar taçlarının güneş ışığı nedeniyle
sararmaması için iç yapraklar kırılarak tacın üzerine örtülmeli ve tacı örtülü
çeşitler üretilmelidir.
HASAT
Karnabahar, taçlar normal büyüklüklerini alıp gevşek
bir yapı kazanmadan önce hasat edilmelidir. Hasat süresi, iklime ve çeşitlere
bağlı olarak 1-4 haftadır.
Hasat tacın gövdeyle birleştiği yerden bıçakla
kesilerek yapılır.
Hasat sırasında tacı korumak amacıyla 4-5 adet yaprak
bırakılır. Karnabaharların taçları çok çabuk zedelenir ve kararırlar. Bu
nedenle Karnabahar taçları kasalara tek sıra halinde konmalıdır.